[b]Buerger hastalığı[/b], tıbbi adıyla [b]Tromboanjitis Obliterans[/b], özellikle el ve ayaklardaki küçük ve orta çaplı arter ve venlerin [b]iltihaplanması[/b] ve [b]tıkanması[/b] ile karakterize [b]kronik, ilerleyici bir [color=rgba(var(--bs-link-color-rgb),var(--bs-link-opacity,1))]damar hastalığıdır[/b]. Genellikle [b]sigara kullanan genç erkeklerde[/b] görülür. Bu hastalık zamanla damarları daraltır veya tamamen tıkar ve dokulara giden kan akışını azaltarak ciddi ağrılara, yara oluşumuna ve ilerlemiş vakalarda gangren ve ampütasyon riskine neden olur.
![[Resim: Buerger_Hastal_______Nedir_e508b3aa.webp]](https://www.alifesaglikgrubu.com.tr/assets/images/uploads/Buerger_Hastal_______Nedir_e508b3aa.webp)
Buerger Hastalığı Kimlerde Görülür?
- [b]%95'ten fazlası sigara kullanıcılarıdır[/b]
- En sık [b]20–45 yaş arası erkeklerde[/b] görülür
- Kadınlarda daha nadirdir ancak artan sigara kullanımıyla görülme sıklığı artmaktadır
- Genetik yatkınlık ve otoimmün mekanizmalar da etkili olabilir
Hastalığın kesin nedeni bilinmemekle birlikte en önemli tetikleyici [b]tütün ürünlerinin kullanımıdır[/b]. Sigaranın içinde bulunan toksik maddeler, bağışıklık sistemini tetikleyerek damarların [b]iltihaplanmasına ve tıkanmasına[/b] yol açar.
Tetikleyici Faktörler
- Sigara ve tütün ürünleri
- Elektronik sigara ve nargile dahil tüm nikotin içeren ürünler
- Genetik yatkınlık
- Otoimmün mekanizmalar
Hastalığın en yaygın belirtileri, dolaşımın bozulmasına bağlı olarak gelişen [b]ağrı, renk değişikliği, yara ve gangren[/b] gibi bulgulardır:
İstirahat ve Egzersizle Artan Ağrı (Klaudikasyo)
- Özellikle bacaklarda, yürümekle ortaya çıkan ve dinlenince azalan kramp şeklinde ağrılar
- Parmaklarda solukluk, morarma veya kırmızılaşma
- Parmak uçlarında iyileşmeyen yaralar
- Tedavi edilmezse parmaklarda kangren gelişebilir
- Ampütasyon (uzuv kaybı) gerekebilir
- Fizik muayenede nabız alınamayabilir
[b]Buerger hastalığı tanısı[/b], klinik belirtiler ve görüntüleme yöntemlerinin birlikte değerlendirilmesiyle konur. Özellikle diğer nedenlerin dışlanması çok önemlidir.
Hasta Öyküsü ve Fizik Muayene
- Sigara kullanımı öyküsü
- El ve ayakta ağrı, soğukluk, ülser öyküsü
- Otoimmün hastalıklar (örneğin lupus, vaskülitler) dışlanmalıdır
- Kan şekeri, kolesterol ve pıhtılaşma testleri yapılır
- Damar tıkanıklıklarını ve kan akımını değerlendirmek için kullanılır
- En net sonucu verir
- El ve ayak damarlarında segmental tıkanıklıklar ve “korku teli” görünümü hastalığa özgüdür
Başlangıç Evresi
- Parmak uçlarında soğukluk, uyuşma, hafif ağrı
- Renk değişiklikleri
- Yürüyüşle artan ağrı
- Yaralar oluşmaya başlar
- Ciddi dolaşım bozukluğu
- Parmaklarda gangren
- Ampütasyon riski
Sigaranın Tamamen Bırakılması
- En önemli ve [b]tek etkili tedavi[/b] budur
- Nikotin içeren her ürün bırakılmalıdır
- Pasif içicilik bile hastalığı tetikleyebilir
- Kan akımını artırmak için kullanılır (pentoksifilin vb.)
- Açık yaralar enfeksiyon riski taşır
- Lokal pansuman ve antibiyotik gerekebilir
- Dolaşımı artırmak için hafif yürüyüşler önerilir
- Uzun süre hareketsizlikten kaçınılmalıdır
- Bazı durumlarda damar içine [b]ilacın enjeksiyonu (iloprost)[/b] uygulanabilir
- [b]Sempatik sinir blokajı[/b] veya [b]sempatektomi[/b] (sinir kesilmesi) düşünülebilir
- Bypass gibi cerrahi girişimler genellikle başarılı değildir çünkü hastalık uç damarları etkiler
- Ancak gangren gelişmişse [b]ampütasyon (kesilme)[/b] kaçınılmaz olabilir
- Parmaklarda kangren
- Ampütasyon (parmak, el, ayak kaybı)
- Ciddi ağrı nedeniyle yaşam kalitesinde azalma
- Psikolojik stres, depresyon
- Sosyal izolasyon
![[Resim: Buerger_Hastal_______S__k_Sorulan_Sorular_79d6a9d7.webp]](https://www.alifesaglikgrubu.com.tr/assets/images/uploads/Buerger_Hastal_______S__k_Sorulan_Sorular_79d6a9d7.webp)
Buerger Hastalığı Tedavi Edilebilir mi?
Kalıcı tedavisi yoktur ama [b]sigara bırakılırsa ilerleme durdurulabilir[/b].
Sigara Bırakıldığında Hastalık Tamamen Geçer mi?
Mevcut hasar geri dönmez ama yeni hasarların önüne geçilebilir.
Sadece Tütün mü Hastalığı Tetikler?
Evet, tütün ve nikotin içeren her ürün hastalığın ana nedenidir.
Genetik Yatkınlık Var mıdır?
Evet, bazı genetik yatkınlıklar söz konusudur ama çevresel tetikleyici (sigara) baskındır.
El veya Ayakta Kangren Oluşursa Ne Yapılır?
[color=rgba(var(--bs-link-color-rgb),var(--bs-link-opacity,1))]Ampütasyon (uzvun kesilmesi) gerekebilir. Erken müdahale hayati önem taşır.[/color]
Egzersiz Faydalı mıdır?
Evet, uygun egzersiz kan dolaşımını artırır. Ancak zorlayıcı aktivitelerden kaçınılmalıdır.
Kadınlarda Da Görülür mü?
Daha az görülmekle birlikte [b]sigara içen kadınlarda da Buerger hastalığı gelişebilir[/b].
A Life Sağlık Grubu Olarak Yaklaşımımız
[b]A Life Sağlık Grubu[/b] olarak Buerger hastalığının tanı, takip ve tedavisinde aşağıdaki hizmetleri sunmaktayız:
- [b]Damar cerrahisi ve kalp damar uzmanlarımızla detaylı değerlendirme[/b]
- [b]Doppler ultrasonografi ve anjiyografi[/b] ile ileri görüntüleme
- [b]Sigara bırakma programları ve psikolojik destek[/b]
- [b]Yara bakımı, pansuman ve rehabilitasyon[/b]
- [b]Gerekirse girişimsel işlemler ve cerrahi destek[/b]